መብቃት

ወደ መብቃት ደረጃ ለማደግ የሚያስፈልጉ መስፈርቶች

በኢንዱስትሪ ዘርፍ ለተሰማራ ጥቃቅን/አነስተኛ ኢንተርፕራይዝ

1. በሥራ ዕድል ፈጠራ
   • የፈጠረው ቋሚ የሥራ ዕድል፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ የኢንተርፕራይዝ አባላቱን ጨምሮ እስከ 5 ሰዎች የቀጠረ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ የኢንተርፕራይዝ አባላቱን ጨምሮ ከ 6 እስከ 15 ሰዎች የቀጠረ
   • የፈጠረው ጊዜያዊ የሥራ ዕድል፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ በዓመት ውስጥ እስከ 3 ሰዎች የቀጠረ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ በዓመት ውስጥ ከ3 እስከ 15 ሰዎች የቀጠረ
2. በሃብት መጠን
   • ጠቅላላ ሃብት ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ ከ75,001 እስከ 100,000 ብር (የተጣራ ሃብት እና እዳን ጨምሮ)
   • ጠቅላላ ሃብት ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ ከ500,001 እስከ 1,500,000 ብር (የተጣራ ሃብት እና እዳን ጨምሮ)
   • በብድርም ሆነ በራሱ ገንዘብ ሥራ ለጀመረ፣ ካገኘው ሃብት ቢያንስ 50% ለቋሚ ንብረት ያዋለ
   • ቋሚ ንብረት ኖሮት ለግብዓት የሚበደር፣ ብድሩን ሙሉ በሙሉ ለሥራ ያዋለ
   • በብድርም ሆነ በራሱ ገንዘብ ሥራ ለጀመረ፣ ካገኘው ሃብት ቢያንስ 50% ለቋሚ ንብረት ያዋለ
   • ቋሚ ንብረት ኖሮት ለግብዓት የሚበደር፣ ብድሩን ሙሉ በሙሉ ለሥራ ያዋለ
   • የሃብት እና የእዳ መግለጫ (ኦዲት ሪፖርት) ህጋዊ እውቅና ባለው ኦዲተር ያረጋገጠ
3. በትርፋማነት
   • በ1 ዓመት ካደረገው ሽያጭ ቢያንስ 20% ትርፍ ያስመዘገበ
   • ከትርፉ ላይ ለሥራ ማስፋፊያ ያዋለው ወይም የቆጠበው፣ ከተጣራ ሃብቱ ቢያንስ 30% የሆነ
4. በገበያ መጠን
   • የ1 ዓመት ሽያጩ፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ ከ75,000 እስከ 100,000 ብር የሆነ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ ከ500,001 እስከ 1,500,000 ብር የሆነ
   • እንደየ ንዑስ ዘርፉ፣ ተከታዩ መጠን ሽያጭ ከመንግስት የገበያ ትስስር ውጪ የሆነ
     • ኮንስትራክሽን – ቢያንስ 35%
     • ብረታ ብረትና እንጨት – ቢያንስ 75%
     • ሌሎች ንዑስ ዘርፎች – ቢያንስ 80%
   • ለሌሎች ጥቃቅንና አነስተኛ ኢንተርፕራይዞች በንዑስ ኮንትራት በ1 ዓመት ቢያንስ 2 ጊዜ የገበያ ትስስር የፈጠረ
   • ቢያንስ አምስት ዓይነት ውጤታማ የማስተዋወቂያ ዘዴዎችን የተጠቀመ
   • ለደረጃው በተዘጋጀ ኤግዚቢሽንና ባዛር ቢያንስ በዓመት ሦስቴ የተሳተፈ
5. በምርታማነት
   • ካለው ሙሉ የማምረት አገልግሎት የመስጠት አቅም ቢያንስ 70% የተጠቀመ
   • ለሚያመርታቸው ምርቶችና አገልግሎቶች ዘመናዊ የሥራ አመራርን የተከተለ የቁጥጥር ሥርዓት የዘረጋ
   • ለገቢ ወይም ለወጪ ምርቶች የሚውሉ ግብዓቶችን ወይም ገቢ ምርቶችን የሚተካ፣ ወይም ወደ ውጪ የሚላኩ ምርቶችን ማምረት የቻለ
   • ከኢንተርፕራይዙ አባላት ወይም ቋሚ ሠራተኞች ውስጥ ቢያንስ 75% ከቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ስልጠና ተቋማት የሙያ ብቃት ማረጋገጫ ሰርቲፊኬት ያላቸው
6. በተቋማዊ አመራርና አደረጃጀት
   • ዘመናዊ የሥራ አመራር ዘይቤ ተግባራዊ ያደረገና ስትራቴጂክ ዕቅድ ያለው
   • የሂሳብ መዝገብ አያያዝ ሥራ ላይ ያዋለና ኦዲት ያስደረገ
   • የማምረቻ ማዕከሉ አደረጃጀት የምርት ሂደትን የተከተለና ንጽሕናውን የጠበቀ
   • የሠራተኞችን የሥራ ደህንነት ለመጠበቅ የሥራ ልብስ እና እንደ ንዑስ ዘርፉ ዓይነት የደህንነት መሣሪያዎች የተሟሉለት
   • ሥራውን ሊያስፋፋ የሚያስችል በጽሑፍ የተዘጋጀ የንግድ ዕቅድ ያለው
   • ከሌሎች ኢንተርፕራይዞች ጋር ሃሳብ ለመለዋወጥም ሆነ በጋራ ለመንቀሳቀስ የሚያስችል የንግድ ግንኙነት የፈጠረ
7. በመንግስታዊ ድጋፎች አጠቃቀም
   • የሚሰጠውን የኢንዱስትሪ ኤክስቴንሽን አገልግሎት ተግባር ላይ አውሎ ተጨባጭ ለውጥ ያመጣና የአሠራሩን ተሞክሮ ለሌሎች ማካፈል የሚችል
   • ከቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ሥልጠና ተቋም ጋር በትብብርና በኩባንያ ውስጥ ስልጠና የሚሳተፍ
   • ተደጋጋሚ የብድር ተጠቃሚ ሆኖ ያልተመለሰ ውዝፍ ብድር የሌለበት
   • የመሥሪያ ቦታ ተጠቃሚ ከሆነ፡-
     • የውል ግዴታውን በአግባቡ የተወጣ
     • የኪራይ ውዝፍ ዕዳ የሌለበት
     • ከማዕከሉ ከመውጣቱ በፊት አስፈላጊውን የፋይናንስና የማምረቻ ቦታ ቅድመ ዝግጅት ያደረገ
     • በመንግስት የሚሰጠውን የገበያ ትስስር በገባው ውል መሠረት በአግባቡ እየሠራ ያለ ወይም ሠርቶ ያስረከበ
8. በቴክኖሎጂ አጠቃቀም
   • ምርቱን ወይም አገልግሎቱን ለማሻሻል በቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ስልጠና ተቋማት፣ የቴክኖሎጂ ኢንስቲትዩቶችና ሌሎች የቴክኖሎጂ ተቋማት የሚሰራጩ ተፈላጊና አዋጪ ቴክኖሎጂዎች ተጠቃሚ የሆነ
   • የምርትና አገልግሎት ጥራትን ለመቆጣጠር የሚያስችል ወቅታዊና የተሻሻለ አሠራር ተጠቃሚ የሆነ
   • ከሚጠቀምባቸው የማምረቻ ወይም የአግልግሎት መስጫ መሣሪያዎች ውስጥ ቢያንስ 75% የአካባቢ ብክለት የማያስከትሉና ኃይል ቆጣቢ የሆኑ
9. ግዴታን ስለመወጣት
   • የሚጠበቅበትን የ1 ዓመት ገቢ ግብር የከፈለ
   • ዓመታዊ የንግድ ምዝገባና ፈቃድ እድሳት ያካሄደ
   • የተሠጠውን የዕድገት ደረጃ ሰርቲፊኬት የመለሰ-

በአገልግሎት ዘርፍ ለተሰማራ ጥቃቅን/አነስተኛ ኢንተርፕራይዝ

1. በሥራ ዕድል ፈጠራ
   • የፈጠረው ቋሚ የሥራ ዕድል፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ የኢንተርፕራይዝ አባላቱን ጨምሮ እስከ 5 ሰዎች የቀጠረ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ የኢንተርፕራይዝ አባላቱን ጨምሮ ከ 6 እስከ 15 ሰዎች የቀጠረ
   • የፈጠረው ጊዜያዊ የሥራ ዕድል፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ እስከ 2 ሰዎች የቀጠረ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ ከ 2 እስከ 15 ሰዎች የቀጠረ
2. በሃብት መጠን
   • ጠቅላላ ሃብት ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ ከ40,001 እስከ 50,000 ብር (የተጣራ ሃብት እና እዳን ጨምሮ)
   • ጠቅላላ ሃብት ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ ከ50,001 እስከ 500,000 ብር (የተጣራ ሃብት እና እዳን ጨምሮ)
   • በብድርም ሆነ በራሱ ገንዘብ ሥራ ለጀመረ፣ ካገኘው ሃብት ቢያንስ 20% ለቋሚ ንብረት ያዋለ
   • ቋሚ ንብረት ኖሮት ለግብዓት የሚበደር፣ ብድሩን ሙሉ በሙሉ ለሥራ ያዋለ
3. በትርፋማነት
   • በ1 ዓመት ካደረገው ሽያጭ ቢያንስ 20% ትርፍ ያስመዘገበ
   • ከትርፉ ላይ ለሥራ ማስፋፊያ ያዋለው ወይም የቆጠበው፣ ከተጣራ ሃብቱ ቢያንስ 20% የሆነ
4. በገበያ መጠን
   • የ1 ዓመት ሽያጩ፡-
     • ለጥቃቅን ኢንተርፕራይዝ ከ50,001 እስከ 75,000 ብር የሆነ
     • ለአነስተኛ ኢንተርፕራይዝ ከ200,001 እስከ 750,000 ብር የሆነ
   • ከሽያጩ ቢያንስ 85% ከመንግስት የገበያ ትስስር ውጪ የተገኘ
   • ቢያንስ አምስት ዓይነት ውጤታማ የማስተዋወቂያ ዘዴዎችን የተጠቀመ
5. በምርታማነት
   • ካለው ሙሉ የማምረት አገልግሎት የመስጠት አቅም ቢያንስ 70% የተጠቀመ
   • ለሚያመርታቸው ምርቶችና አገልግሎቶች ዘመናዊ የሥራ አመራርን የተከተለ የቁጥጥር ሥርዓት የዘረጋ
   • ለገቢ ወይም ለወጪ ምርቶች የሚውሉ ግብዓቶችን ወይም ገቢ ምርቶችን የሚተካ፣ ወይም ወደ ውጪ የሚላኩ ምርቶችን ማምረት የቻለ
   • ከኢንተርፕራይዙ አባላት ወይም ቋሚ ሠራተኞች ውስጥ ቢያንስ 75% ከቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ስልጠና ተቋማት የሙያ ብቃት ማረጋገጫ ሰርቲፊኬት ያላቸው
6. በተቋማዊ አመራርና አደረጃጀት
   • ዘመናዊ የሥራ አመራር ዘይቤ ተግባራዊ ያደረገና ስትራቴጂክ ዕቅድ ያለው
   • የሂሳብ መዝገብ አያያዝ ሥራ ላይ ያዋለና ኦዲት ያስደረገ
   • የማምረቻ ማዕከሉ አደረጃጀት የምርት ሂደትን የተከተለና ንጽሕናውን የጠበቀ
   • የሠራተኞችን የሥራ ደህንነት ለመጠበቅ የሥራ ልብስ እና እንደ ንዑስ ዘርፉ ዓይነት የደህንነት መሣሪያዎች የተሟሉለት
   • ሥራውን ሊያስፋፋ የሚያስችል በጽሑፍ የተዘጋጀ የንግድ ዕቅድ ያለው
   • ከሌሎች ኢንተርፕራይዞች ጋር ሃሳብ ለመለዋወጥም ሆነ በጋራ ለመንቀሳቀስ የሚያስችል የንግድ ግንኙነት የፈጠረ
7. በመንግስታዊ ድጋፎች አጠቃቀም
   • የሚሰጠውን የኢንዱስትሪ ኤክስቴንሽን አገልግሎት ተግባር ላይ አውሎ ተጨባጭ ለውጥ ያመጣና የአሠራሩን ተሞክሮ ለሌሎች ማካፈል የሚችል
   • ከቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ሥልጠና ተቋም ጋር በትብብርና በኩባንያ ውስጥ ስልጠና የሚሳተፍ
   • ተደጋጋሚ የብድር ተጠቃሚ ሆኖ ያልተመለሰ ውዝፍ ብድር የሌለበት
   • የመሥሪያ ቦታ ተጠቃሚ ከሆነ፡-
     • የውል ግዴታውን በአግባቡ የተወጣ
     • የኪራይ ውዝፍ ዕዳ የሌለበት
     • ከማዕከሉ ከመውጣቱ በፊት አስፈላጊውን የፋይናንስና የማምረቻ ቦታ ቅድመ ዝግጅት ያደረገ
     • በመንግስት የሚሰጠውን የገበያ ትስስር በገባው ውል መሠረት በአግባቡ እየሠራ ያለ ወይም ሠርቶ ያስረከበ
8. በቴክኖሎጂ አጠቃቀም
   • ምርቱን ወይም አገልግሎቱን ለማሻሻል በቴክኒክና ሙያ ትምህርትና ስልጠና ተቋማት፣ የቴክኖሎጂ ኢንስቲትዩቶችና ሌሎች የቴክኖሎጂ ተቋማት የሚሰራጩ ተፈላጊና አዋጪ ቴክኖሎጂዎች ተጠቃሚ የሆነ
   • የምርትና አገልግሎት ጥራትን ለመቆጣጠር የሚያስችል ወቅታዊና የተሻሻለ አሠራር ተጠቃሚ የሆነ
   • ከሚጠቀምባቸው የማምረቻ ወይም የአግልግሎት መስጫ መሣሪያዎች ውስጥ ቢያንስ 75% የአካባቢ ብክለት የማያስከትሉና ኃይል ቆጣቢ የሆኑ
9. ግዴታን ስለመወጣት
   • የሚጠበቅበትን የ1 ዓመት ገቢ ግብር የከፈለ
   • ዓመታዊ የንግድ ምዝገባና ፈቃድ እድሳት ያካሄደ
   • የተሠጠውን የዕድገት ደረጃ ሰርቲፊኬት የመለሰ